Tìm hiểu về Tiêu chuẩn IEC ngành Điện

Trong đời sống hiện nay, tiêu chuẩn IEC về điện đã được áp dụng gần như ở hầu hết mọi lĩnh vực nhằm đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả hoạt động của hệ thống điện năng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về tiêu chuẩn IEC về điện, nhất là 2 thương hiệu ABB và Schneider Electric mọi sản phẩm điện đều đáp ứng theo tiêu chuẩn IEC.

Tiêu chuẩn IEC là gì?

Tiêu chuẩn IEC là tên viết tắt của Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (International Electrotechnical Commission). Đây là một tổ chức phi lợi nhuận chuyên xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn quốc tế về kỹ thuật điện. Tổ chức này được thành lập vào năm 1906 và có trụ sở đặt tại Luân Đôn (Anh). Tuy nhiên, sau một thời gian hoạt động thì IEC đã chuyển trụ sở đến Genève (Thụy Sĩ) từ năm 1948, hiện nay có 88 quốc gia là thành viên của tiêu chuẩn IEC.

Các tiêu chuẩn IEC về điện

IEC có mối quan hệ chặt chẽ với nhiều tổ chức tiêu chuẩn hóa và chuyên môn hóa hàng đầu trên thế giới. Trong đó có ISO, Liên đoàn Viễn thông quốc tế - ITU hay Ban Tiêu chuẩn hóa Kỹ thuật điện châu Âu - CENELEC. Trong đó, IEC và ISO đã thiết lập một thỏa thuận về phạm vi hoạt động của mỗi tổ chức. Cụ thể theo thỏa thuận cho biết, IEC sẽ có phạm vi hoạt động bao gồm tiêu chuẩn hóa trong lĩnh vực điện và điện tử. Ngoài ra, ISO và IEC cũng đã phối hợp với nhau để thành lập một ban kỹ thuật hỗn hợp về công nghệ thông tin và được đặt trong cơ cấu của các cơ quan kỹ thuật tại ISO (ISO/IEC/JTC1).

Được biết, bộ tiêu chuẩn điện kỹ thuật (chuẩn hóa quốc tế IEC) bao gồm trên 6500 tiêu chuẩn về thiết kế, cũng như lắp đặt hệ thống điện. Trong đó, những tiêu chuẩn IEC sẽ được sắp xếp theo dãy số từ 60000 đến 79999, ví dụ như IEC 60947.

Ngoài ra, trong bộ tiêu chuẩn IEC cũ đưa ra trước năm 1997 được đánh số lại bằng cách cộng số cũ với 60000. Ví dụ như tiêu chuẩn cũ số IEC 237 sẽ được đặt lại là IEC 60237.

Một số tiêu chuẩn IEC mà hãng Schneider Electric và ABB thường ghi các thông số trên sản phẩm như:

  • IEC 60947: Low-voltage switchgear and controlgear
  • IEC 60898: Electrical accessories - Circuit-breakers for overcurrent protection for household and similar installations
  • IEC 60255: Measuring relays and protection equipment
  • IEC 61204: Low-voltage power supplies, d.c. output
  • IEC 60073: Basic and safety principles for man-machine interface, marking and identification - Coding principles for indicators and actuators.
  • IEC 60529: Degrees of protection provided by enclosures (IP Code).
  • IEC 61008: Residual current operated circuit-breakers without integral overcurrent protection for household and similar uses (RCCBs).
  • IEC 61009: Residual current operated circuit-breakers with integral overcurrent protection for household and similar uses (RCBOs).
  • IEC 61643: Low-voltage surge protective devices.
  • IEC 60730: Automatic electrical controls.
  • IEC 60510: Methods of measurement for radio equipment used in satellite earth stations
  • IEC 62271-200: High-voltage switchgear and controlgear - Part 200: AC metal-enclosed switchgear and controlgear for rated voltages above 1 kV and up to and including 52 kV
  • IEC 61850: Communication networks and systems for power utility automation
  • IEC 61439-6: Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 6: Busbar trunking systems (busways).
  • IEC 60669-1: Switches for household and similar fixed-electrical installations - Part 1: General requirements.
  • IEC 60884: Plugs and socket-outlets for household and similar purposes.
  • ISO/IEC 11801: Information technology - Generic cabling for customer premises.
  • IEC 60309: Plugs, fixed or portable socket-outlets and appliance inlets for industrial purposes.
  • IEC 61557: Electrical safety in low voltage distribution systems up to 1 000 V AC and 1 500 V DC - Equipment for testing, measuring or monitoring of protective measures.
  • IEC 60076: Power transformers.
  • IEC 60831: Shunt power capacitors of the self-healing type for a.c. systems having a rated voltage up to and including 1000V.
  • IEC 61800: Adjustable speed electrical power drive systems.
  • IEC 61508: Functional safety of electrical/electronic/programmable electronic safety-related systems.
  • Vv… rất nhiều tiêu chuẩn về Điện mà thương hiệu ABB và Schneider đã tuân thủ và áp dụng cho sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng cao nhất.

Sự khác biệt giữa tiêu chuẩn IEC và tiêu chuẩn UL

Các tiêu chuẩn IEC (International Electrotechnical Commission) và tiêu chuẩn UL (Underwriters Lab Laboratory Inc.) về cơ bản có rất nhiều điểm khác nhau. Ở tiêu chuẩn IEC sẽ xác định các yêu cầu an toàn thiết bị tối thiểu. Trong khi đó, ở tiêu chuẩn UL sẽ chỉ định các chi tiết kỹ thuật toàn diện về mặt an toàn và ứng dụng sản phẩm.

Ngoài ra, cách tiếp cận chung của tổ chức IEC và UL cũng khác nhau rất nhiều. Trong đó, ngoài việc phát triển các tiêu chuẩn thì UL còn chịu trách nhiệm về sự chứng nhận (chứng nhận chung của bên thứ ba) và các ứng dụng khác. Đồng thời, việc tuân thủ các tiêu chuẩn giám sát cũng có phần chặt chẽ hơn.

Ứng dụng của tiêu chuẩn IEC tại Việt Nam

Sau khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới WTO, Bộ Khoa học Công nghệ đã chính thức cho ban hành một số tiêu chuẩn TCVN chấp nhận IEC để có thể chuyển đổi thành tiêu chuẩn Việt Nam và được viết tắt là TCVN.

Như vậy, các ứng dụng tiêu chuẩn IEC tại Việt Nam có thể kể đến như sau:

  • Hệ thống lắp đặt điện tại các tòa nhà: TCVN 7447:2004 (IEC 60364-1: 2001).
  • Hệ thống lắp đặt điện tại các tòa nhà - Bảo vệ an toàn - Bảo vệ chống quá dòng: TCVN 7447-4-43:2004 (IEC 60364-4-41: 2001).
  • Dây trần sợi tròn xoắn thành các lớp đồng tâm: TCVN 6483:1999 (IEC 61089 hoặc IEC 1089) thay thế các tiêu chuẩn TCVN 5064: 1994.
  • Bộ tiêu chuẩn TCVN 6592 (IEC 60947) hiện đã có các phần sau:
    • 1) TCVN 6592-1: 2009 (IEC 60947-1: 2007), Thiết bị đóng cắt và điều khiển hạ áp – Phần 1: Quy tắc chung
    • 2) TCVN 6592-2: 2009 (IEC 60947-2: 2009), Thiết bị đóng cắt và điều khiển hạ áp – Phần 2: Áp tô mát
    • 3) TCVN 6592-4-1: 2009 (IEC 60947-4-1: 2002, amendment 2: 2005), Thiết bị đóng cắt và điều khiển hạ áp – Phần 4-1: Công tắc tơ và bộ khởi động động cơ – Côngtắctơ và bộ khởi động động cơ kiểu điện-cơ
  • Phương pháp thử với vật liệu cách điện và vỏ bọc: TCVN 6614:2000 (IEC 60811 hoặc IEC 811).